Công dụng của rơle bảo vệ
1.Công dụng của rơle bảo vệ:
Trong quá trình vận hành hệ thống điện có thể xảy ra các sự cố và tình trạng làm việc không bình thường của thiết bị. Trong phần lớn các trường hợp, các sự cố xảy ra kèm theo hiện tượng dòng điện tăng cao và điện áp giảm khá thấp đặc biệt là các sự cố ngắn mạch. Việc dòng điện chạy qua thiết bị điện tăng cao phát nóng quá mức cho phép dẫn đến cách điện bị già hóa, hư hỏng thiết bị. Điện áp giảm thấp dẫn đến thiết bị điện không làm việc bình thường của các thiết bị (tốc độ động cơ giảm, giảm khả năng truyền tải của các đường dây, …).
Các chế độ làm việc không bình thường làm cho điện áp và tần số lệch ra khỏi giới hạn cho phép và nếu kéo dài tình trạng này có thể xuất hiện sự cố.
Nói tóm lại, các sự cố làm rối loạn sự hoạt động bình thường của hệ thống nói chung và các hộ tiêu thụ điện nói riêng, còn các chế độ làm việc không bình thường có thể tạo nguy cơ xuất hiện sự cố.
Do đó, để duy trì hoạt động bình thường của hệ thống và các hộ tiêu thụ khi xuất hiện sự cố cần phải phát hiện và loại trừ càng nhanh càng tốt điểm sự cố ra khỏi hệ thống. Chỉ có thiết bị tự động bảo vệ mới có thể thực hiện tốt các yêu cầu trên. Thiết bị này được gọi là bảo vệ rơle.
Các hệ thống hiện đại không thể làm việc ổn định nếu thiếu các thiết bị bảo vệ Rơle , các bảo vệ này theo dõi liên tục tình trạng và chế độ làm việc của tất cả các phần tử trong hệ thống. Khi xuất hiện sự cố, bảo vệ role phát hiện và tách điểm sự cố nhờ các máy cắt điện. Khi xuất hiện chế độ làm việc không bình thường, các bảo vệ sẽ phát hiện và tùy thuộc vào yêu cầu có thể tác động để khôi phục chế độ làm việc bình thường hoặc báo tín hiệu cho nhân viên trực vận hành.
2.Yêu cầu đối với rơle bảo vệ:
a.Tin cậy
Là tính năng đảm bảo cho thiết bị bảo vệ làm việc khi xảy ra sự cố, phân biệt:
– Độ tin cậy tác động: Là khả năng làm việc đúng khi xảy ra sự cố trong phạm vi đã được xác định của bảo vệ.
– Độ tin cậy không tác động: “ Mức độ chắc chắn rằng Role hoặc hệ thống rơle không làm việc sai” – là khả năng tránh làm việc nhầm ở chế độ làm việc bình thường hoặc sự cố xảy ra ngoài phạm vi được xác định cua bảo vệ.
b.Chọn lọc
Là khả năng của bảo vệ có thể phát hiện và loại trừ đúng phần tử bị sự cố ra khỏi hệ thống, dựa vào nguyên lý làm việc các bảo vệ được phân ra: bảo vệ có độ chọn lọc tuyệt đối, bảo vệ có độ chọn lọc tương đối
-Chọn lọc tuyệt đối: Là bảo vệ chỉ tác động khi có sự cố xảy ra trong một phạm vi hoàn toàn xác định, không làm nhiệm vụ dự phòng cho các phần tử lân cận. Ví dụ : Bảo vệ so lệch.
– Chọn lọc tương đối: Ngoài nhiệm vụ bảo vệ cho đối tượng được bảo vệ còn có thể thực hiện chức năng dự phòng cho các phần tử lân cận. Để thực hiện được chức năng này cần phải phối hợp chặt chẽ đặc tính làm việc của các các bảo vệ trong hệ thống.
c.Tác động nhanh
Để giảm ảnh hưởng của dòng ngắn mạch lên thiết bị, tăng khả năng đóng trở lại các đường dây và thanh ghóp bằng các thiết bị TĐL, giảm thời gian các hộ tiêu thụ phải làm việc với điện áp thấp… các thiết bị bảo vệ phải tác động càng nhanh càng tốt. Tuy nhiên việc cài đặt thời gian tác động cho thiết bị cần phối hợp chặt chẽ với yêu cầu chọn lọc.
Bảo vệ chính thông thường có thời gian khoảng 0,2 – 1,5s, bảo vệ dự phòng khoảng 1,5 đến 2s.
d.Độ nhạy
Đặc trưng cho khả năng cảm nhận sự cố của Role hoặc hệ thống role bảo vệ, nó được biểu diễn bằng hệ số độ nhạy:
Các bảo vệ chính thường có độ nhạy từ 1,5 – 2, dự phòng 1,2 – 1,5.
e.Tính kinh tế
Đối với lưới cao áp ( ≥ 110kV) việc trang bị các thiết bị bảo vệ thường chỉ chiếm một vài phần trăm giá trị của công trình vì vậy thông thường giá cả thiết bị bảo vệ không phải là yếu tố quyết định trong lựa chọn chủng loại họăc nhà cấp hàng cho thiết bị bảo vệ mà yếu tố căn cứ quan trọng để lựa chọn là bốn yêu cầu kỹ thuật đã nêu trên. Nếu không thỏa mãn các yêu cầu đó sẽ dẫn tới các hậu quả rất xấu tới hệ thống điện.
Đối với lưới trung áp, hạ áp do số lượng các phần tử cần được bảo vệ lớn, và yêu cầu đối với các thiết bị bảo vệ không cao bằng các thiết bị bảo vệ nhà máy điện, lưới truyền tải cao áp và siêu cao áp do vậy cần tính đến yếu tố kinh tế trong việc lựa chọn thiết bị bảo vệ sao cho đảm bảo được các yêu cầu kỹ thuật với mức chi phí nhỏ nhất.
Leave a Reply